Την επόμενη ημέρα του κλάδου των υπεραγορών και γενικότερα του λιανικού εμπορίου ανέλυσε στο InBusinessNews ο γνώστης του τομέα και ιδρυτής της Synpraxis Management Services, Μάριος Λουκαΐδης, παραθέτοντας τις νέες τάσεις, οι οποίες θα διαμορφώσουν και τη δυναμική που θα έχουν οι παίκτες του λιανικού εμπορίου μέσα στα επόμενα χρόνια.
Πιο κάτω παραθέτουμε τις 12 τάσεις του λιανικού εμπορίου στις οποίες αναφέρθηκε και όσα ανέλυσε στο InBusinessNews ο Μάριος Λουκαΐδης.
- Οι εξαγορές, για τη μάχη της πρωτοκαθεδρίας
Η εξαγορά των Υπεραγορών Παπαντωνίου από την Σκλαβενίτης Κύπρου άνοιξε το δρόμο για μια κούρσα εξαγορών, από τις υπεραγορές Αλφαμέγα και Σκλαβενίτης, για την πρωτιά στον τομέα του λιανεμπορίου, η οποία είναι μεγάλης σημασίας.
Ο Μάριος Λουκαΐδης προβλέπει ότι στην κυπριακή αγορά θα ακολουθήσει αυτό που έγινε και στην Ελλάδα, όταν ο Σκλαβενίτης εξαγόρασε το δίκτυο υπεραγορών της Carrefour και ακολούθως ο ίδιος και η Άλφα Βήτα Βασιλόπουλος προχώρησαν σε εξαγορές πιο μικρών αλυσίδων-με 10 καταστήματα και κάτω.
Μάλιστα, βλέπει ότι η αύξηση του μεριδίου αγοράς των τριών μεγάλων αλυσίδων (Αλφαμέγα, Σκλαβενίτης και Lidl) θα φτάσει το 60%+ μέχρι το 2035.
Το εν λόγω φαινόμενο επαναλαμβάνεται και στην Κύπρο, με τον κ. Λουκαΐδη να σημειώνει ότι η πρωτιά θα προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα, τόσο στις τιμές αγοράς όσο και στη δυνατότητα παραγωγής ιδιωτικής ετικέτας.
Διαβάστε επίσης:Μάριος Λουκαΐδης: Μονόδρομος οι εξαγορές στο λιανεμπόριο-Πώς θα κινηθούν οι τρεις μεγάλοι παίκτες της αγοράς
Διαβάστε επίσης: Άλφα Μέγα, Σκλαβενίτης, Lidl… Η κούρσα αρχίζει
- Ενδυνάμωση ιδιωτικής ετικέτας
Η δεύτερη τάση που διαβλέπει να αναπτύσσεται πολύ γρήγορα στην Κύπρο ο Μάριος Λουκαΐδης είναι η συνεχής προσπάθεια ενδυνάμωσης ιδιωτικής ετικέτας, η οποία αναμένεται να φτάσει το 30% σε αξία -και περισσότερο σε όγκο – το 2035.
Όπως μας ανέφερε, η ιδιωτική ετικέτα είναι απαραίτητη στο λιανεμπόριο, αφού είναι ένας τρόπος διαφοροποίησης από τους ανταγωνιστές, ωστόσο στην Κύπρο η προσπάθεια είναι δύσκολη, αφού απαιτούνται μεγάλη όγκοι προϊόντων για την ανάπτυξή της.
Η ιδιωτική ετικέτα είναι αυτή που μπορεί να δημιουργήσει μεγαλύτερους δεσμούς με τον καταναλωτή, αφού όταν οι υπεραγορές πουλούν τα ίδια προϊόντα, ο μεταξύ τους ανταγωνισμός εστιάζει στις τιμές και σε κάποιο βαθμό στο περιβάλλον που προσφέρουν.
Λόγω μεγέθους, η Κύπρος άργησε να φτάσει τα επίπεδα της Ευρώπης – ήδη, είναι πάνω από το 30% και υπάρχουν χώρες που το ξεπερνούν, όπως η Ελβετία (60%) – αφού οι ντόπιοι λιανέμποροι δεν μπορούν να παράγουν προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας και αυτό είναι το πλεονέκτημα που έχουν οι πολυεθνικές, όπως η Σκλαβενίτης και η Lidl, οι οποίοι φέρνουν έτοιμες ιδιωτικές ετικέτες από την Ελλάδα, ενώ για παράδειγμα οι Υπεραγορές Αλφαμέγα, Παπαντωνίου και METRO πρέπει να φτιάξουν την ετικέτα τους ή να βρουν μια τρίτη, την οποία θα χρησιμοποιούν ως δική τους, μας εξήγησε ο κ. Λουκαΐδης.
Ο Σκλαβενίτης στην Ελλάδα αναπτύσσει ιδιωτικές ετικέτες, τις οποίες θα εντάξει ακόμα πιο επιτακτικά στα κυπριακά ράφια ενώ οι Υπεραγορές Αλφαμέγα έχουν χτίσει τις δικές τους ετικέτες (Casino και Αλφαμέγα) και θα δώσουν ακόμα περισσότερη σημασία σε αυτό το κομμάτι, είπε ο ίδιος, προσθέτοντας ότι η Lidl δουλεύει κυρίως με δικές της ετικέτες και θα κινηθεί λίγο αντίστροφα στη μεγαλύτερη παρουσία μαρκών στα ράφια της σαν ένα βήμα έλκυσης περισσοτέρων πελατών.
Ερωτηθείς για τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, ο Μάριος Λουκαΐδης εξήγησε ότι, συνήθως χρησιμοποιούνται ως αντίπαλο δέος στους hard discounters, όπως η Lidl, η οποία διατηρεί δικές της ετικέτες, με φθηνότερα προϊόντα, τα οποία μπορεί να μην είναι της ποιότητας κάποιων επώνυμων αλλά είναι μιας καλής ποιότητας η οποία ικανοποιεί μεγάλο μερίδιο καταναλωτών, ιδίως σε κάποιες κατηγορίες, εφόσον είναι αρκετά φθηνότερα.
Παράλληλα, χτίζεται μια σχέση με τους πελάτες και οι λιανέμποροι μπορούν να καθορίσουν τις τιμές των προϊόντων σε επίπεδα που θα τους επιτρέψουν να ανταγωνιστούν τους hard discounters.
- Αύξηση του eCommerce
Η τρίτη τάση που αναμένει ο κ. Λουκαΐδης είναι η αργή, αλλά σταθερή αύξηση του eCommerce, με μερίδιο που θα ξεπεράσει το 10%, ίσως και από το 2030, ωστόσο η τάση δεν θα αποκτήσει κάποια τεράστια δυναμική, αλλά θα κυμαίνεται κοντά σε αυτά τα επίπεδα για πολλά χρόνια.
Στην Ευρώπη η τάση που αφορά τον ρυθμό ανάπτυξης του eCommerce στις υπεραγορές είναι πτωτική, όμως και πάλι αναπτύσσεται γρηγορότερα από το υπόλοιπο λιανεμπόριο, πρόσθεσε ο ίδιος.
Στον τομέα αυτό έχει κάνει σοβαρά βήματα η αλυσίδα των Αλφαμέγα, με μια καλή εφαρμογή και αξιόλογο επίπεδο εξυπηρέτησης.
- Μείωση καταστημάτων
Η τέταρτη τάση στην οποία αναφέρθηκε ο κ. Λουκαΐδης είναι η σημαντική μείωση του συνολικού αριθμού των καταστημάτων, σε κάτω από 1000, από σχεδόν 2000 που είναι σήμερα.
Ήδη, αρκετά μικρά καταστήματα δεν είναι βιώσιμα και οι λιανέμποροι, σταδιακά, μειώνουν τα καταστήματα τους όταν έχουν τις ευκαιρίες.
- Απόκτηση ταυτότητας από μικρό-μεσαία καταστήματα
Πριν από κάποιες δεκαετίες οι υπεραγορές εμπλουτίστηκαν, εισάγοντας φρουταρίες και κρεοπωλεία μέσα στους χώρους τους.
Πλέον, σύμφωνα με τον κ. Λουκαΐδη, παρατηρείται μια αντιστροφή αυτής της τάσης, με τη διευκρίνηση ότι αυτή η αλλαγή τάσης αφορά μικρό-μεσαία καταστήματα τα οποία έχουν μια εξειδίκευση και μια ταυτότητα (Φούρνοι Ζορπάς, Blue Island, Κρεαταγορές Μελής, Κρεαταγορά Α/ΦΟΙ Κούντουρου, κάβες κλπ.).
Για να καταφέρει ένα μικρομεσαίο κατάστημα να προσελκύει το ενδιαφέρον των καταναλωτών πρέπει να προσφέρει κάτι που να ξεχωρίζει στην αγορά ή να είναι ένα σημείο από το οποίο να περνά καθημερινά ο καταναλωτής, εξηγεί ο κ. Λουκαΐδης, προσθέτοντας ότι οι επιχειρήσεις που δεν έχουν ταυτότητα, δηλαδή να φημίζονται για προϊόντα όπως το κρέας, τα ψάρια, ο καφές, το κρασί κτλ., δεν έχουν τρόπο επιβίωσης.
- Ενδυνάμωση Logistics και δημιουργία κέντρων διανομής
Η ενδυνάμωση των logistics των υπεραγορών και η δημιουργία κέντρων διανομής στα πρότυπα της Lidl, κάτι που απαιτείται μόνο και μόνο με την ενδυνάμωση της ιδιωτικής ετικέτας, είναι η έκτη τάση.
Το επόμενο βήμα της προσφοράς προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας είναι η διαχείρισή τους, είτε αυτή γίνεται από μια third party logistics (3PL) εταιρεία είτε από τον ίδιο τον λιανέμπορα, εξηγεί ο κ. Λουκαΐδης, σημειώνοντας ότι η Lidl διαθέτει ένα πολύ σύγχρονο κέντρο διανομής, ο Σκλαβενίτης δημιουργεί ένα μεγάλο (18.000 τ.μ.) στη Λάρνακα ενώ οι Υπεραγορές Αλφαμέγα διαθέτουν περισσότερα, αλλά μικρότερα.
Όπως αναφέρει, με βάση τα δεδομένα της Κύπρου ο κάθε λιανέμπορος χρειάζεται ένα μεγάλο κέντρο διανομής, από το οποίο θα εφοδιάζονται καθημερινά οι υπεραγορές, με προϊόντα τα οποία θα αρκούν για ενάμισι ημέρα και επομένως ο χώρος αποθήκευσης στο κατάστημα θα είναι μικρότερος – και ιδανικά από το φορτηγό απευθείας στο ράφι.
Σήμερα η διαδικασία που ακολουθείται είναι διαφορετική: μία φορά την εβδομάδα οι εισαγωγείς λαμβάνουν παραγγελία και εφοδιάζουν τις υπεραγορές με προϊόντα για μια εβδομάδα, κάτι που συνεπάγεται ότι ο λιανέμποροι πρέπει να διαθέτουν μεγάλες αποθήκες.
Αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο κατά την περίοδο της πανδημίας τα ράφια των υπεραγορών της Αγγλίας έμεναν άδεια ενώ στην Κύπρο – λόγω της κακής διαχείρισης – όχι.
Τα κέρδη των υπεραγορών από τα κέντρα διανομής είναι πολλαπλά. Αρχικά, κλείνουν τις – υψηλού κόστους – αποθήκες των καταστημάτων τους οι οποίες καθίστανται αχρείαστες. Αντίθετα, οι αποθήκες στα κέντρα διανομής είναι κατασκευασμένες σε φθηνούς χώρους.
Παράλληλα, οι υπεραγορές δεν κρατούν ψηλά αποθέματα: Με το να έχουν 30 καταστήματα και 30 αποθήκες αντίστοιχα, αναγκάζονται να κάνουν μετακινήσεις αποθεμάτων από την μία αποθήκη στην άλλη ενώ με μια κεντρική αποθήκη, τα καταστήματα θα εξυπηρετούνται καθημερινά, με όσα προϊόντα χρειάζονται. Συνεπώς, οι υπεραγορές δεν θα μένουν χωρίς προϊόντα για ημέρες και η διαδικασία θα είναι λιγότερο πολύπλοκη.
Σήμερα, εκτός από τη Lidl, σε όλες τις κυπριακές υπεραγορές κατά τις πρωινές ώρες γίνεται τακτοποίηση προϊόντων στα ράφια, πρακτική που θα εκλείψει. «Εκπλήσσομαι που οι ανταγωνιστές της Lidl δεν το έχουν αντιγράψει ακόμα, μετά από 15 χρόνια που ακολουθεί αυτό το μοντέλο με επιτυχία», σχολίασε ο κ. Λουκαΐδης.
- Τεχνολογία και πελάτες
Η έβδομη τάση αφορά την ανάπτυξη και περαιτέρω εκμετάλλευση της τεχνολογίας από τις υπεραγορές, τόσο στο θέμα της Διαχείρισης πελατειακών σχέσεων (CRM) αλλά και σε Logistics και Business Analysis.
Σύμφωνα με τον κ. Λουκαΐδη, οι υπεραγορές θα δώσουν σημασία στον πελάτη τους, θέλοντας να είναι ικανοποιημένος, αλλά και στο προσωπικό τους, το οποίο επηρεάζει την εμπειρία του πελάτη, με στόχο να προσφέρουν ένα ευχάριστο περιβάλλον και ελκυστικές τιμές.
Στο πλαίσιο αυτό θα αυξηθεί η χρήση τεχνολογίας και η στοχευμένη επικοινωνία προς τον πελάτη. Για παράδειγμα, οι πελάτες θα ενημερώνονται μόνο για τις προσφορές που τους αφορούν (π.χ. αν δεν έχουν γάτο δεν θα ενημερώνονται για τις προσφορές σε γατοτροφές κλπ.).
- Από το κέντρο διανομής στο ράφι
Η καθημερινή εξυπηρέτηση των υπεραγορών θα γίνεται από το δικό τους κέντρο διανομής, κατά τις μη εργάσιμες ώρες (βραδινές-πρωινές), με στόχο στο άνοιγμα των καταστημάτων να είναι έτοιμοι να δεχθούν τους πελάτες. Αυτή η τάση, εξελικτικά, θα μειώνει και τους χώρους αποθήκευσης στα καταστήματα, αφού η φιλοσοφία που θα ακολουθείται θα είναι «από το κέντρο διανομής στο ράφι».
Πρόκειται για μια τάση η οποία δεν είναι καινούργια και η οποία εφαρμόζεται εδώ και δεκαετίες σε πιο προχωρημένες χώρες.
- Πίεση προς βιομήχανους/διανομείς
Η ένατη τάση έχει να κάνει με τον αυξημένο ανταγωνισμό των λιανέμπορων, η οποία θα φέρει και πίεση προς του βιομήχανους λιανέμπορους, για εξασφάλιση καλύτερων τιμών.
Όταν μπουν στην κούρσα της πρωτιάς θα αυξηθεί ο ανταγωνισμός τους, είτε μέσω διαφήμισης είτε με μείωση των τιμών, ώστε να κερδίσουν περισσότερο μερίδιο της αγοράς, εξηγεί ο κ. Λουκαΐδης και προσθέτει ότι, για να προσφέρουν καλύτερες τιμές στους καταναλωτές πρέπει πρώτα να τις εξασφαλίσουν για τους ίδιους, ως υπεραγορές και έτσι θα πιέσουν τους βιομήχανους λιανέμπορους,.
Η απευθείας αγορά προϊόντων από τους βιομήχανους είναι μονόδρομος και στο μέλλον θα γίνει, από τη στιγμή που μπορούν να αγοράσουν φθηνότερα και να αποφύγουν τις χρεώσεις από τους μεσάζοντες, είπε ο ίδιος.
- Στις υπεραγορές οι λειτουργίες 3PL
Ο κ. Λουκαΐδης βλέπει μια σταδιακή εφαρμογή μοντέλου απ’ ευθείας προμήθειας, κυρίως από την Ελλάδα και ενδυνάμωση των χονδρεμπόρων / μεταπωλητών για μικρά μόνο σημεία.
Σήμερα, οι εισαγωγείς διανομείς αναλαμβάνουν σε μεγάλο βαθμό λειτουργίες 3PL, κομμάτι το οποίο θα αναλάβουν από μόνες τους οι υπεραγορές ενώ οι εισαγωγείς θα αυξήσουν την σημασία τους στο HORECA και εξελικτικά θα παρατηρηθεί και εδώ συρρίκνωση και συγκέντρωση.
Παράλληλα, τα Cash & Carry εξελικτικά θα γίνουν ελκυστικοί προορισμοί για τους επιχειρηματίες HORECA και τα μικροκαταστήματα λιανικής.
- Στροφή από τα περίπτερα στις υπεραγορές
Μετά την επέκταση του ωραρίου των υπεραγορών, οι οποίες προσφέρουν πιο χαμηλές τιμές από τα περίπτερα, υπήρξε μεγάλη μετακίνηση καταναλωτών από τα περίπτερα προς τις υπεραγορές.
Τώρα, ο κ. Λουκαΐδης βλέπει ότι θα μεταφερθεί και ο τζίρος κάποιων προϊόντων που ανήκουν σε παραδοσιακές κατηγορίες περιπτέρου (καπνικά, σοκολάτες, παγωτά κλπ.) στις υπεραγορές.
Όπως μας σημείωσε, στη Γαλλία το 90% της πώλησης παγωτού γίνεται στις υπεραγορές ενώ στην Κύπρο είναι περίπου στο 10%-15%.
Γενικά ο τζίρος των μικρών περιπτέρων είναι σε πτωτική πορεία, πρόσθεσε.
- Κυπριακά προϊόντα και ΠΟΠ
Η τελευταία τάση αφορά την ενίσχυση της ετικέτας των κυπριακών προϊόντων και των προϊόντων ΠΟΠ. Θα παρατηρηθούν συμμαχίες παραγωγών για τη διανομή αλλά και την προσθήκη προϊόντων εισαγωγής / διανομής που δεν μπορούν να πάνε σε απ’ ευθείας συναλλαγή (όγκος, χαρακτηριστικά, ιδιαιτερότητα κλπ.)
«Οι κυπριακές ετικέτες οι οποίες επιβίωσαν το 2004 όταν ήρθε ο έντονος ανταγωνισμός από την Ευρώπη, θα συνεχίσουν να χτίζουν πίσω από την μάρκα τους», σημείωσε ο κ. Λουκαΐδης.